SPIS TREŚCI:
1. Refluks żołądkowo-przełykowy
2. Choroba wrzodowa żołądka i/lub dwunastnicy
3. Zapalenie błony śluzowej żołądka
4. Leczenie farmakologiczne i fitoterapia
1. Refluks żołądkowo-przełykowy
Gdy przełykamy, mięśnie przełyku przesuwają pokarm dzięki skurczom do żołądka. „Wejście” do niego ma zamykać grupa okrężnych mięśni zwieraczy przełyku. Czasami jednak mięśnie te zawodzą i treść pokarmowa zamiast pozostać w żołądku, przesuwa się do góry, do przełyku, a nierzadko aż do gardła. Objawia się to pieczeniem w okolicach mostka, pustym odbijaniem i mdłościami.
Objawy refluksu nasilają się przy pochylaniu, parciu czy np. po nocy spędzonej w pozycji leżącej, gdy gardło, przełyk i żołądek są ułożone równolegle lub prawie równolegle do podłoża. Chory budzi się wówczas z uczuciem pieczenia w gardle, czasami pojawia się też kaszel, gdyż cofająca się treść pokarmowa drażni krtań i drogi oddechowe. Kaszel i chrypkę można zatem zaliczyć do objawów refluksowych. Nieleczona choroba może powodować krwawe wymioty i przyczyniać się do znacznego spadku masy ciała.
SKLEP FABRYKI SIŁY
Najczęściej kupowane
2. Choroba wrzodowa żołądka i/lub dwunastnicy
Wrzody powstają w miejscu uszkodzenia błony śluzowej żołądka lub dwunastnicy. Przyczynami mogą być nadużywanie leków przeciwzapalnych (np. aspiryny), spożywanie ostrych potraw i alkoholu, zaburzenie wydzielania kwasu solnego, predyspozycje generyczne, stres czy zakażenie Helicobacter pylori.
Do typowych objawów choroby wrzodowej zaliczają się ból lub dyskomfort koncentrujący się w żołądku, który ustępuje po zjedzeniu czegoś lub po zażyciu IPP. Mogą też pojawiać się nudności, wymioty, spadek masy ciała i anemia, jeśli dojdzie do perforacji (pęknięcia) wrzodu, który zacznie krwawić.
3. Zapalenie błony śluzowej żołądka
Podobnie jak wrzody ta choroba ma swoje podłoże w nadużywaniu leków przeciwbólowych, które podrażniają śluzówkę, spożywaniu alkoholu i stosowaniu ostrych przypraw. Objawami mogą być ostry ból nadbrzusza, nudności i wymioty.
4. Leczenie farmakologiczne i fitoterapia
Inhibitory pompy protonowej są najczęściej stosowanymi lekami w wyżej wymienionych chorobach. Jednak ich długotrwałe przyjmowanie może przyczynić się do niedoborów witamin B9 i B12. Należy też pamiętać, że jedną z ról kwasu solnego jest neutralizowanie patogenów. Mniejsza ilość soku żołądkowego może więc przyczynić się do rozwoju chorób bakteryjnych układu pokarmowego. Ponadto zmniejszona ilość kwasu solnego w żołądku przyczyni się do wolniejszego trawienia pokarmów i zalegania pożywienia w przewodzie pokarmowym – to z kolei może prowadzić do wzdęć i rozwoju patogenów.
Włączenie fitoterapii może okazać się pomocne. Może ona stanowić osobną kurację lub być dodatkiem do IPP – w zależności od zaleceń lekarza i dolegliwości pacjenta. W przypadku ostrego przebiegu i bólu dobrze zacząć od ziół osłaniających. Takie działanie wykazuje dostępne w niemal każdym sklepie siemię lniane. Kleik przygotowany z ugotowanych ziaren będzie wyścielał żołądek i zmniejszy podrażnienia. Należy jednak pamiętać, że będzie stanowił barierę nie tylko dla substancji drażniących, ale też soli mineralnych i witamin. Nie powinno się więc stosować takiego kleiku dłużej niż do momentu ustąpienia objawów.
Następnie można wprowadzić do diety zioła o działaniu osłaniającym. Sprawdzą się napary z następujących ziół (wymieniono te najbardziej popularne i ogólnodostępne):
– kwiat rumianku – ma działanie przeciwzapalne, bakterio-, grzybobójcze i przeciwalergiczne. Działa rozkurczowo na mięśnie gładkie jelit, dzięki czemu zapobiega wzdęciom. Wykazuje też działanie uspokajające, co będzie pomocne, jeśli podłożem choroby jest stres;
– korzeń lukrecji – wykazuje działanie przeciwzapalne i rozkurczowe, lukrecja nie powinna być jednak zażywana przy chorobach serca, nadciśnieniu, chorobach wątroby oraz w przypadku niewydolności nerek;
– kwiat nagietka – podobnie jak rumianek ma działanie przeciwzapalne, bakterio- i grzybobójcze. Ponadto działa rozkurczowo na mięśnie przewodu pokarmowego i pobudza do pracy wątrobę, dzięki czemu ułatwia trawienie. Jego działanie można porównać do działania stosowanej przy niestrawności mięty;
– korzeń prawoślazu – poza właściwościami osłaniającymi układ trawienny pobudza też układ odpornościowy do pracy i jest często stosowany jako składnik syropów przy chorobach układu oddechowego. Ma działanie rozkurczowe.
Gdy śluzówka przewodu pokarmowego się zregeneruje i dolegliwości przestaną być uciążliwe, można włączyć do diety napary z ziół wspomagających trawienie, a więc pracę żołądka, wątroby oraz jelit.
Wśród nich znajdzie się m.in.:
– liść melisy – działa przeciwbakteryjnie, grzybobójczo oraz rozkurczowo na mięśnie przewodu pokarmowego. Wpływa na poprawę funkcjonowania układu odpornościowego, wykazuje również działanie uspakajające;
– liść mięty – działa pobudzająco na układ pokarmowy, żółciopędnie, bakteriobójczo oraz wiatropędnie. Ma intensywny smak i zapach, który nie każdemu będzie odpowiadać (warto wtedy sięgnąć po kwiatostan nagietka);
– ziele i korzeń mniszka lekarskiego – wykazują silne działanie żółciopędne, przeciwzapalne i rozkurczowe. Pobudzają wydzielanie soków żołądkowego i trzustkowego;
– kwiat lawendy – ma działanie przeciwskurczowe, wiatropędne i uspokajające, ułatwia trawienie.
5. Wzdęcia
Nadmierne gromadzenie się gazów może być spowodowane spożyciem produktów takich jak cebula, warzywa kapustne czy strączki. Ponadto przyczyniają się do niego szybkie jedzenie i połykanie powietrza, spożywanie napojów gazowanych, spowolniona praca przewodu pokarmowego, nietolerancja laktozy, fruktozy, IBS czy SIBO.
W przypadku tego rodzaju dolegliwości z pomocą również przychodzi fitoterapia. Do ziół, które można stosować przy uporczywych wzdęciach, można zaliczyć miętę, rumianek, melisę, lukrecję czy prawoślaz. Działanie rozkurczowe i wiatropędne będą też wykazywać szałwia, babka lancetowata, kminek i anyż. Napary z tych ziół przyczynią się do zmniejszenia uciążliwych dolegliwości. Pomoże też przyprawianie potraw tymiankiem, bazylią, kminkiem zwyczajnym, lubczykiem, natką pietruszki, rozmarynem.
Niezależnie od dolegliwości należy pamiętać, by każdorazowo skonsultować stosowanie ziół z lekarzem prowadzącym lub farmaceutą w aptece. Długotrwałe stosowanie niektórych z nich może przyczynić się do pogorszenia naszego stanu, zwłaszcza gdy cierpimy na jeszcze niezdiagnozowaną dolegliwość.
Bibliografia
Błecha K., Fitoterapia i suplementacja diety w chorobach górnego odcinka przewodu pokarmowego, „Postępy Fitoterapii” 2019, 20(2), 118–125.
Gajda E., Postępowanie fitoterapeutyczne oraz dietetyczne w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, „Postępy Fitoterapii” 2020, 21(3), 185–195.
Machałek P., Siła ziół, Kraków 2018.
Różański H., Fitoterapia chorób wątroby i pęcherzyka żółciowego, Zielnik Klasztorny Ojców Bonifratrów, pod red. Książkiewicz T., Warszawa 1992.
SKLEP FABRYKI SIŁY
Szukasz dobrej odżywki?