SPIS TREŚCI:
1. Czym jest leptyna i na czym polega jej działanie?
4. Jakie są przyczyny leptynooporności i jak jej zapobiec?
1. Czym jest leptyna i na czym polega jej działanie?
Leptyna jest hormonem produkowanym prawie wyłącznie przez adipocyty. Stężenie krążącej we krwi leptyny jest wprost proporcjonalne do ilości tkanki tłuszczowej. Jej głównymi zadaniami są przekazywanie informacji do mózgu na temat zasobów tkanki tłuszczowej w organizmie oraz regulacja łaknienia i sytości. Dzieje się to przy pomocy receptorów znajdujących się w podwzgórzu. Schemat działania wydaje się prosty. Im więcej spożywamy, tym więcej komórek tłuszczowych znajduje się w naszym organizmie. Produkowane są duże ilości leptyny, która przesyła sygnały do podwzgórza i hamuje ośrodek łaknienia. Kiedy pokarmu nie przyjmujemy, poziom tkanki tłuszczowej spada, a co za tym idzie – zmniejsza się także produkcja leptyny.
Niskie stężenie hormonu jest ostrzeżeniem dla organizmu przed wyczerpującymi się zapasami energii, pobudzony zostaje ośrodek głodu. Tego typu mechanizm nazywany jest sprzężeniem zwrotnym ujemnym i jest bardzo często wykorzystywany do regulacji innych funkcji fizjologicznych takich jak oddychanie, utrzymanie odpowiedniej temperatury ciała czy ciśnienia krwi. System ten powinien chronić nas zarówno przed spożywaniem nadmiernej ilości pożywienia, jak i długotrwałym głodowaniem. Co zatem sprawia, że przestaje on poprawnie funkcjonować, a my zaczynamy tyć?
SKLEP FABRYKI SIŁY
Najczęściej kupowane
2. Leptynooporność i otyłość
Osoby otyłe posiadają w swoim organizmie znaczne ilości tkanki tłuszczowej, która produkuje bardzo dużo leptyny. Biorąc pod uwagę mechanizm działania hormonu, osoby takie nie powinny spożywać nadmiaru pożywienia, ich mózg powinien zostać poinformowany o tym, że tkanki tłuszczowej jest wystarczająco dużo. Dlaczego zatem tak się nie dzieje? Problem tkwi w tym, że sygnał nie jest odbierany. Mimo że w krwiobiegu krążą ogromne ilości leptyny, mózg nie jest w stanie odczytać jej obecności. Błędnie sądzi, że organizm jest w stanie głodu, i uaktywnia procesy związane ze zwiększeniem przyjmowania pokarmu oraz minimalizowaniem wydatku energetycznego. Taki stan nazywany jest opornością na leptynę i jest wskazywany jako jedno z głównych biologicznych uwarunkowań otyłości.
Osoby odchudzające się bardzo często borykają się z problemem powracających kilogramów. Efekty odchudzania rzadko są długoterminowe. Powodów tego zjawiska może być wiele, ale wskazuje się, że poniekąd może być za nie odpowiedzialna również leptyna. Podczas szybkiej, gwałtownej utraty masy ciała poziom hormonu drastycznie spada. Jest to dla mózgu sygnał, że ilość zapasowego materiału energetycznego znacznie się zmniejszyła, dlatego ten zaczyna chronić tkankę tłuszczową przy użyciu sił biochemicznych, które zmuszają nas do jedzenia. Być może właśnie dlatego wytrwanie na diecie jest dla niektórych tak trudne.
4. Jakie są przyczyny leptynooporności i jak jej zapobiec?
Badania zidentyfikowały kilka biologicznych mechanizmów, które mogą być odpowiedzialne za powstawanie oporności na leptynę. Należą do nich stany zapalne, wysoka zawartość wolnych kwasów tłuszczowych we krwi oraz wysokie stężenie leptyny. Jak nietrudno zauważyć, wszystkie te czynniki są powszechnie uznawane za zwiększające ryzyko wystąpienia otyłości. Tworzy się błędne koło, w którym osoby otyłe stają się bardziej oporne na leptynę, co powoduje jeszcze większe gromadzenie się tkanki tłuszczowej.
Co zatem możemy zrobić, aby do takiej sytuacji nie dopuścić? Poniżej znajduje się kilka wskazówek:
– unikaj przetworzonej żywności,
– spożywaj produkty bogate w błonnik,
– włącz regularną aktywność fizyczną,
– wysypiaj się,
– zadbaj o odpowiedni poziom trójglicerydów we krwi,
– spożywaj produkty bogate w pełnowartościowe białko.
Wszystkie powyższe praktyki mają udowodnione pozytywne działanie na zmniejszenie przewlekłego stanu zapalnego w organizmie i są kluczem do zapobiegania oporności na leptynę, a nawet cofnięcia się jej. Oczywiście osiągnięcie długotrwałego efektu nie jest proste, wymaga ogromnej determinacji i wprowadzenia stałych, często dużych zmian w stylu życia.
Otyłość nie zawsze jest spowodowana lenistwem i brakiem silnej woli. W grę wchodzi także wiele silnych uwarunkowań biologicznych, a jednym z najważniejszych jest regulacja głodu i sytości przez leptynę. Należy jednak pamiętać, że to, jak żyjemy i co spożywamy, ma na nasz organizm ogromny wpływ. Niewłaściwa dieta potrafi zaburzyć prawidłowo funkcjonujące mechanizmy, a powrót do odpowiedniego stanu staje się jeszcze trudniejszy.
Bibliografia
Margetic S. et al., Leptin: a review of its peripheral actions and interactions, „International Journal of Obesity and Related Metabolic Disorders” 2002, 26(11), 1407–1433.
Allison M.B., Mysers M.G. Jr., Connecting leptin signaling to biological function, „Journal of Endocrinology” 2014, 223(1), T25–T35.
Considine R.V. et al., Serum immunoreactive-leptin concentrations in normal-weight and obese humans, „The New England Journal of Medicine” 1996, 334(5), 292–295.
SKLEP FABRYKI SIŁY
Szukasz dobrej odżywki?
