Kwas hialuronowy – na co zwracać uwagę?
Kwas hialuronowy w pierwszym odruchu przywodzi na myśl zabiegi medycyny estetycznej i kosmetologię. Wykorzystywany w preparatach do pielęgnacji skóry zapewnia odpowiednie jej nawilżenie, a wstrzykiwany w postaci żelu stanowi wypełniacz redukujący głębokość zmarszczek. Czy jest bezpieczny? Jak wybrać mądrze?
SPIS TREŚCI:
1. Kwas hialuronowy – funkcje w organizmie
2. Kwas hialuronowy – recepta na gładką skórę
3. Kwas hialuronowy – wypełnianie zmarszczek
4. Kwas hialuronowy w leczeniu
5. Kwas hialuronowy jako suplement diety
6. Kwas hialuronowy – na co zwracać uwagę?
1. Kwas hialuronowy – funkcje w organizmie
Nazwa hialuronowy pochodzi od słowa hyalos, co oznacza szkło. Określenie to kwas zawdzięcza swojej strukturze, która nadaje mu szklisty wygląd. Pierwszy raz kwas hialuronowy wyizolowano z ciałka szklistego oka bawoła stosunkowo niedawno, bo 1935 roku.
Z kwasem hialuronowym (HA) oswajają nas reklamy w telewizji i gazetach. Jest składnikiem wielu preparatów kosmetycznych. Nie każdy jednak wie, że możemy znaleźć go nie tylko w pudełku kremu na zmarszczki, ale także w organizmie. Ciało człowieka o masie 70 kilogramów zawiera ok. 15 g tego związku. Występuje w oku, skórze, naczyniach krwionośnych, łzach i stawach. W związku z tym jest dla nas przyjazny, nawet dostarczany z zewnątrz. Nie powoduje podrażnień i nie uczula. W najwyższym stężeniu obecny jest w skórze, gdzie odpowiada za jej właściwe nawilżenie oraz transport składników odżywczych do jej wnętrza. Należy zwrócić uwagę, że jego ilość wzrasta w przypadku uszkodzenia tkanek i toczących się procesów zapalnych. Bierze udział w procesie gojenia ran oraz moduluje czynność układu immunologicznego.
Im starsi jesteśmy, tym mniej kwasu hialuronowego znajduje się w naszych tkankach. Spadek zawartości HA rozpoczyna się już w 25 roku życia. Proces ten mogą przyspieszać także czynniki zewnętrzne jak na przykład palenie tytoniu. Najprawdopodobniej dochodzi pod ich wpływem do obniżenia liczby fibroblastów, które są odpowiedzialne za produkcję między innymi kwasu hialuronowego. HA obecny jest także we krwi. Objaw wzmożonego wydzielania kwasu hialuronowego do krwi i moczu z tkanek może świadczyć o bardzo rzadkiej chorobie – zespole Wernera.
2. Kwas hialuronowy – recepta na gładką skórę
Kwas hialuronowy jest składnikiem wielu kremów. Niegdyś pozyskiwany był od zwierząt. Dziś uzyskuje się go w laboratoriach, a do produkcji wykorzystuje paciorkowce. Wyjątkową cechą kwasu hialuronowego jest jego higroskopijność, czyli zdolność wiązania wody. 1 gram tego związku potrafi związać aż 6 litrów wody!
Jego skuteczność potwierdzają badania kliniczne. Kwas hialuronowy odżywia skórę, pomaga zachować odpowiednie nawilżenie. Właściwości, jakie wykaże krem, zależą od masy cząsteczkowej HA. Im wyższa, tym trudniej wchłania się przez skórę. Im niższa, tym większe prawdopodobieństwo na penetrację w głąb tkanek. Wysoka masa cząsteczkowa HA w kremie wcale nie musi stanowić jego mankamentu. Niewchłonięty kwas hialuronowy utworzy wtedy na skórze warstwę chroniącą przed utratą wody. W ten sposób również chroni ją przed wysychaniem. Zgodnie z prawem stężenie HA w produktach kosmetycznych nie powinno przekraczać 2% (najczęściej jest to 1%).
Kwas hialuronowy w kremie nie ma zdolności do wypełniania istniejących już zmarszczek, jednak może pośrednio przeciwdziałać ich powstawaniu. Przede wszystkim skóra sucha starzeje się stosunkowo szybko, dlatego musi być odpowiednio nawilżona, aby jak najdłużej zachować młody wygląd. W związku z tym HA jest składnikiem zarówno kremów dedykowanych dwudziestolatkom, jak i kobietom po pięćdziesiątym roku życia. Nie ma praktycznie żadnych przeciwwskazań do stosowania tego typu kremów nawilżających. Jak twierdzi Doktor Bożena Bierzniewska, lekarz dermatolog, problemem większości kobiet jest przesuszona skóra. Odpowiednie nawilżenie powinno być stałym elementem codziennej pielęgnacji. Nawet jeżeli mamy tendencje do przetłuszczania i nadmiernego wydzielania sebum, nie oznacza to, że powinniśmy z niego rezygnować.
Kwas hialuronowy w kremie będzie więc rozwiązaniem praktycznie dla każdego rodzaju skóry. Nie ma przeciwwskazań do stosowania go w ciąży czy w trakcie laktacji. Może być także aplikowany na skórę w okresie letnim, ponieważ nie zwiększa wrażliwości skóry na działanie promieni słonecznych.
3. Kwas hialuronowy – wypełnianie zmarszczek
Kwas hialuronowy wykorzystywany jest także w inwazyjnych zabiegach estetycznych. Można wstrzyknąć go do skóry właściwej celem wypełniania zmarszczek lub modelowania rysów twarzy. Nie jest to niestety kuracja przynosząca efekt na całe życie. Okres półtrwania kwasu hialuronowego jest krótki, to znaczy jego ilość w organizmie szybko spada. Dlatego żele wykorzystywane w tego typu zabiegach oprócz HA zawierają jeszcze inne substancje. Wypełniacze hialuronowe są szeroko rozpowszechnione, zostały zaakceptowane przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków pierwszy raz już 14 lat temu. Obecnie cena za zabieg wypełniania zmarszczek kwasem hialuronowym oscyluje wokół tysiąca złotych.
4. Kwas hialuronowy w leczeniu
Kwas hialuronowy, choć kojarzy się głównie z medycyną estetyczną, odgrywa swoja rolę także w okulistyce, dermatologii czy reumatologii. Znajduje zastosowanie w zabiegach chirurgicznych oka, np. w leczeniu zeza, jaskry czy zaćmy. Głównie zapewnia ochronę przed uszkodzeniem i zapobiega ruchom ciałka szklistego. W dermatologii preparaty z kwasem hialuronowym skutecznie wspomagają leczenie uszkodzeń skóry i błon śluzowych, owrzodzeń. HA może być wstrzykiwany nie tylko do skóry, ale także do stawów, gdzie poprawia ich ruchomość i zmniejsza ból w przebiegu na przykład reumatoidalnego zapalenia stawów. Kwas hialuronowy w leczeniu zwyrodnień stawów stosuje się także doustnie.
5. Kwas hialuronowy jako suplement diety
Preparaty doustne zawierające HA stosuje się zarówno w celu poprawy kondycji skóry, jak również we wspomaganiu leczenia zmian zapalnych w stawach. Prawdopodobnie ma to swoje uzasadnienie, ponieważ HA wraz z krwią jest transportowany do skóry, kości i stawów. W badaniach na zwierzętach, ale także w tych z udziałem ludzi, zaobserwowano poprawę stanu skóry po podawaniu doustnych preparatów oraz zmniejszenie dolegliwości bólowych.
6. Kwas hialuronowy – na co zwracać uwagę?
Przy wyborze kremu z kwasem hialuronowym warto sprawdzić, czy na etykiecie znajduje się informacja o wielości cząsteczek. Jeżeli producent informuje o zawartości drobnocząsteczkowego kwasu hialuronowego, oznacza to, że HA będzie mógł bez przeszkód przeniknąć w głębsze warstwy skóry i tym samym efektywnie ją nawilżyć. Cena skutecznego kremu nawilżającego z kwasem hialuronowym wcale nie musi być wysoka. Dobrej jakości preparat zakupimy już za 15 zł (opakowanie 50 mililitrowe).
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Bibliografia
Olejnik A., Gościańska J., Nowak I., Znaczenie kwasu hialuronowego w przemyśle kosmetycznym i medycynie estetycznej, „Chemik” 2012, 66, 2, 129–135.
Werner Syndrome, rarediseases.org/rare-diseases/werner-syndrome (23.01.2018).
Wilk-Jędrusik M., Kwas hialuronowy w dermatologii estetycznej i kosmetologii: intradermoterapia, suplementacja doustna oraz aplikacja zewnętrzna, Poznań 2013.
Bukowiecka-Janik E., Dermatolog: Za skuteczny krem odmładzający można zapłacić 15 zł w drogerii, extra.natemat.pl/dermatolog-o-kremach (2.02.2018).
