Młody jęczmień – na co zwracać uwagę?
Preparaty na bazie młodego jęczmienia biją rekordy popularności. Przypisuje się im działanie antyoksydacyjne, być może także antydepresyjne. Czy warto zdecydować się na suplementację? Czym kierować się przy wyborze produktu?
SPIS TREŚCI:
1. Młody jęczmień – zawartość antyoksydantów
2. Młody jęczmień – wpływ na poziom cholesterolu
3. Młody jęczmień – dobry na depresję?
4. Młody jęczmień – jaki wybrać?
5. Młody jęczmień – przepisy
1. Młody jęczmień – zawartość antyoksydantów
Młody zielony jęczmień nie jest odkryciem naszych czasów. Jego walory były znane już w starożytności, jednak dziś przeżywa swój renesans. Choć Internet pęka w szwach od informacji na temat jego zbawiennych właściwości, wcale nie tak łatwo odnaleźć rzetelne opracowania naukowe traktujące o jęczmieniu. Jednakże te, które są dostępne, przedstawiają go w korzystnym świetle. Oprócz tego, że stanowi świetne źródło witamin i składników mineralnych, obfituje także we flawonoidy o działaniu antyoksydacyjnym. W procesie oksydacji lipidów, który inicjowany jest przez wolne rodniki, powstaje mnóstwo produktów ubocznych o niekorzystnym działaniu, np. formaldehyd. Konsekwencją powstawania tych związków może być np. uszkodzenie DNA. Dlatego tak istotne jest, aby wraz z dietą przyjmować odpowiednią ilość antyoksydantów, czyli związków hamujących działanie wolnych rodników.
Flawonoidy występują naturalnie w organizmach roślinnych, chronią przed uszkodzeniami wywołanymi przez promieniowanie ultrafioletowe czy szkodniki. Do tej pory zidentyfikowano ponad 4000 związków należących do tej grupy. Z liści młodego jęczmienia wyizolowano saponarynę oraz lutonarynę. Wykazano istnienie związku pomiędzy stresem oksydacyjnym (nadmierną ilością wolnych rodników) a występowaniem niektórych chorób, np. nowotworów czy miażdżycy. Głównym czynnikiem ryzyka miażdżycy i chorób układu sercowo-naczyniowego jest podwyższone stężenie cholesterolu LDL we krwi. Włączenie do diety młodego jęczmienia może prawdopodobnie przyczynić się do wyrównania gospodarki lipidowej organizmu.
2. Młody jęczmień – wpływ na poziom cholesterolu
Hipercholesterolemia to stan podwyższonego stężenia cholesterolu we krwi. Górna granica normy wynosi 200 mg/dl. Im wyższe stężenie, tym intensywniej zachodzą w organizmie procesy peroksydacji lipidów. W jednym z badań eksperymentalnych wykazano, że ekstrakt z liści młodego jęczmienia hamował wzrost stężenia zarówno triglicerydów, jak i cholesterolu u szczurów z indukowaną miażdżycą, karmionych dietą wysokotłuszczową. Z kolei suplementacja ekstraktem z młodego jęczmienia u osób z cukrzycą typu drugiego po pierwsze skutecznie obniżała liczbę wolnych rodników, po drugie hamowała tworzenie aterogennych (promiażdżycowych) form cząsteczek LDL.
Potwierdza to również badanie naukowców z China Medical University, w którym przyjmowanie ekstraktu z liści młodego jęczmienia (15 gramów dziennie) przez cztery tygodnie skutkowało obniżeniem stężenia cholesterolu LDL. Autorzy twierdzą, że za to działanie odpowiada β-sitosterol zawarty w młodym jęczmieniu. To związek należący do fitosteroli, który hamuje wchłanianie cholesterolu w przewodzie pokarmowym. Na podstawie niepublikowanych wcześniej doniesień wysnuto wniosek o potencjale antydepresyjnym młodego jęczmienia. Efekt ten postanowiono zweryfikować jak zwykle na szczurach.
3. Młody jęczmień – dobry na depresję?
We wspomnianym eksperymencie badano wpływ liści młodego jęczmienia na symptomy depresyjne. W badaniu posłużono się testem wymuszonego pływania. To test, w którym zwierzę zostaje umieszczone w naczyniu wypełnionym wodą, z którego nie ma ucieczki. Okres, w którym pozostaje nieruchome, traktuje się jako czas beznadziei i rozpaczy. Wiadomo już, że podawanie zwierzętom leków przeciwdepresyjnych skraca ten czas. Jak się okazuje, przyjęcie przez zwierzęta liści młodego jęczmienia w ilości 400 lub 1000 mg/kg wywołało podobny efekt.
Test wykonywano raz na dobę, trzy dni z rzędu. W ostatnim dniu czas niemocy skrócił się o około 30 sekund w porównaniu do dnia poprzedniego. Wyniki badania są obiecujące, choć na ten moment nie jesteśmy w stanie stwierdzić, czy podobny efekt byłby zauważalny u ludzi. Jeżeli kogoś z was zainteresowała hipoteza przeciwdepresyjnego działanie młodego jęczmienia, warto przetestować ją samodzielnie. Jak wybrać najlepszy preparat?
4. Młody jęczmień – jaki wybrać?
W sklepach młody jęczmień dostępny jest w kilku postaciach. Można nabyć wysuszony sok lub sproszkowane wysuszone liście. Występuje także w formie tabletek. Pierwsza forma (wysuszony sok) powstaje w procesie technologicznym, który generuje koszty wyższe niż produkcja suszonych liści. Po wyciśnięciu zielonego soku zostaje on poddany działaniu temperatury 31°C przez krótki czas. Takie działanie nie powoduje dużych strat witamin i innych składników. Ponadto sok pozbawiony jest błonnika, dzięki czemu istnieje duże prawdopodobieństwo, że cenne składniki wchłoną się bez przeszkód w naszym przewodzie pokarmowym. Z kolei wysuszone liście nie są pozbawione błonnika, co stanowi zarówno zaletę, jak i wadę tej formy.
Błonnik jako element prozdrowotny diety wpływa na regulację pracy jelit oraz stężenie glukozy we krwi. Może jednak utrudniać wchłanianie niektórych związków. W tym przypadku to ogromna strata. W badaniu, w którym osobom z zaparciami podawano suszone liście młodego jęczmienia, zaobserwowano wzrost częstości wypróżnień oraz zwiększenie objętości stolca. Takie działanie stanowi kolejną zaletę tej formy. Ostatnim ważnym aspektem jest jego cena, która może być znacznie niższa w porównaniu z ceną soku. Niestety wysuszony sok kosztuje więcej ze względu na droższą technologię produkcji. Sproszkowany sok z jęczmienia odtwarza się poprzez dolanie wody. W zależności od marki produktu różni się też rekomendowane dawkowanie. Zazwyczaj jest to porcja 2 g trzy raz dziennie. Najwygodniejszym rozwiązaniem jest zastosowanie kapsułek. Zaletą proszku jest możliwość dodania go do różnych potraw i napojów.
Młody jęczmień świetnie sprawdza się jako składnik koktajli i smoothie. Poniżej znajdują się przykładowe przepisy, które warto wypróbować.
Zielony koktajl z młodym jęczmieniem
Składniki:
– 2 banany,
– garść młodego szpinaku,
– 1 szklanka soku pomarańczowego,
– ½ łyżeczki posiekanej mięty,
– 2 łyżeczki sproszkowanego soku z jęczmienia.
Sposób przygotowania
Wszystkie składniki zmiksować. Tak odżywczy koktajl idealnie sprawdzi się jako drugie śniadanie.
Smoothie z mango
Składniki:
– 330 ml wody kokosowej,
– 60 g mango,
– 1 banan,
– 2 łyżeczki suszonego młodego jęczmienia.
Sposób przygotowania
Wszystkie składniki zmiksować na gładką masę.
Czy warto suplementować preparaty z młodym jęczmieniem? Wszystko wskazuje na to, że tak. Zwłaszcza wtedy, gdy chcemy wspomóc się w walce z zaburzeniami lipidowymi. O wielu jego właściwościach zapewne wciąż nie wiemy. Niewątpliwie jednak młody jęczmień to źródło flawonoidów, witamin i składników mineralnych. Doskonale wzbogaci dietę o cenne składniki odżywcze.
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Bibliografia
Yamaura K. et al., Antidepressant-like effects of young green barley leaf (Hordeum vulgare L.) in the mouse forced swimming test, „Pharmacognosy Research” 2012, 4(1), 22–26.
Yu Y.M. et al., Effects of young barley leaf extract and antioxidative vitamins on LDL oxidation and free radical scavenging activities in type 2 diabetes, „Journal of Diabetes and Metabolism” 2002, 28(2), 107–114.
Yu Y.M. et al., Effect of young barley leaf extract and adlay on plasma lipids and LDL oxidation in hyperlipidemic smokers, „Biological and Pharmaceutical Bulletin” 2004, 27(6), 802–805.
