Tryptofan
Niejednokrotnie poruszaliśmy tematykę aminokwasów egzogennych – związków, które nie są zdolne do samodzielnej syntezy w naszym organizmie. W niniejszym tekście sprawdzimy kolejny aminokwas, tryptofan, będący niejednokrotnie składnikiem wielu suplementów diety ukierunkowanych na poprawę kondycji systemu nerwowego bądź relaksację i łagodzenie objawów stresu.
SPIS TREŚCI:
4. Skutki niedoboru i nadmiaru
Określ swój cel treningowy, a my pomożemy Ci go osiągnąć.
Mianem tryptofanu określa się jeden z aminokwasów białkowych, który jest zaliczany do grona związków niezbędnych. Oznacza to, że ludzki organizm nie jest zdolny do jego samodzielnej syntezy i tryptofan musi być dostarczany wraz z pożywieniem. W naszym ciele związki tryptofanowe wchodzą w skład cząsteczek proteinowych krwi bądź mleka. Głównymi źródłami tego aminokwasu są suszone białka jaja, spirulina, chude mięso dorsza, ziarna sojowe, pestki dyni, a także parmezan.
Aminokwas białkowy zwany tryptofanem odgrywa dość istotną rolę w ludzkiej fizjologii. Głównym powodem „niezbędności” tego związku jest udział w przemianach jednego z neurotransmiterów zwanego serotoniną. Hormon ten, podobnie jak dopaminę, określa się mianem „związków szczęścia” ze względu na regulujący i relaksacyjny wpływ na nadmierne napięcie ze strony układu nerwowego. Dodatkowo poprawia przepływ informacji nerwowej, co znacząco sprzyja polepszeniu koncentracji. Zwiększony poziom serotoniny powoduje wyraźną zmianę nastroju oraz wzrost motywacji. Drugim związkiem, którego szlaki metaboliczne są regulowane przez tryptofan, jest tryptamina. Niektóre pochodne tego związku znalazły zastosowanie jako środki przeciwbólowe, łagodzące szkodliwe skutki epizodów migrenowych i ciśnieniowych.
Inną, ale równie ważną właściwością tryptofanu jest oddziaływanie na samą masę ciała. Niski poziom serotoniny w organizmie powoduje wywołanie chęci sięgnięcia po produkty węglowodanowe. Niejednokrotnie mówi się, że na smutek najlepsza jest tabliczka czekolady. Węglowodany stanowią szybki zastrzyk energii powodującej wzrost ilości serotoniny. Okazuje się więc, że systematyczna suplementacja tryptofanem pozwoli nie tylko na utrzymanie prawidłowej wartości hormonu szczęścia. To także element profilaktyki przed niebezpiecznymi atakami wilczego głodu oraz dobry sposób na tłumienie nadmiernego apetytu oraz ciągoty do słodyczy.
Oprócz powyższych badania dowodzą o udziale tryptofanu w wielu innych procesach fizjologicznych ludzkiego organizmu. Przykładem może być oddziaływanie na proces laktacji, udział w syntezie witaminy PP oraz rodopsyny wchodzącej w skład narządu wzroku, a także powodowanie znaczącego wzrostu odporności oraz poprawy funkcjonowania układu immunologicznego.
Tryptofan to aminokwas, który został poddany wielokrotnie badaniom, w związku z czym znamy wytyczne służące do określania jego dobowej porcji. Dorosła osoba winna przyjmować przynajmniej 0,5 g na dobę. Taka dawka stanowi minimum dziennego zapotrzebowania dla osoby o umiarkowanej sprawności fizycznej oraz zwykłym systemie odżywiania. Osoby ćwiczące bądź znajdujące się na dietach mogą zwiększyć dawkę wyjściową w zale-żności od swojego trybu życia.
4. Skutki niedoboru i nadmiaru
Brak endogennego charakteru tryptofanu zwiększa ryzyko wystąpienia niedoborów tego aminokwasu w naszej diecie. Najczęstszymi powodami niedostatecznego poziomu tryptofanu są nieprawidłowe odżywianie oraz bardzo nerwowy tryb życia. Głównym efektem niedoboru jest przede wszystkim spadek nastroju na skutek obniżonego poziomu serotoniny. Poważniejsze zmiany i zaburzenia pojawiają się przy dużych niedoborach. Do takowych symptomów możemy zaliczyć upośledzenie wzrostu, zmniejszenie ilości białka we krwi, niedokrwistość, stłuszczenie wątroby,
a nawet degenerację mięśni gładkich.
Pamiętajmy, że suplementacja tryptofanem powinna być prowadzona
z głową. Przekraczanie normatywnego poziomu tryptofanu w organizmie zazwyczaj prowadzi do rozwinięcia się objawów przedawkowania. Wśród nich możemy wyróżnić upośledzenie koordynacji ruchowej, bóle głowy, zaburzenia żołądkowe, wyraźną suchość w ustach oraz senność.
